Embriyo Oluşumu ve Gelişim Süreci

Sağlıklı bir embriyo doğal yollar ile oluşabildiği gibi ebeveynlerin tüp bebek merkezlerine, kadın doğum polikliniklerine, uzman doktorlara veya uzman embriyologlara başvurması sonucunda kontrollü bir şekilde de gerçekleşebilir. Bir embriyo; yumurta ve spermin birleşmesi sonucunda hücrelerin oluşup bölünmeye başlaması ve ardından çoğalan hücrelerin zigotu oluşturması, zigotun mitoz bölünmelerle hücre sayısını artırarak embriyoyu oluşturması ve gelişimin başlaması safhalarını takip etmesiyle oluşmakta olduğu görülür. B süreçler sırasıyla şöyle gerçekleşmektedir;

ilk olarak zigot oluşumu gözlemlenmektedir: yumurta ve spermin doğru bir şekilde birleşmesine bağlı olarak oluşan zigot 3-4 gün içerisinde gösterdiği hızlı hücre bölünme ve çoğalmaları ile morulayı oluşturur. Morula denilen yapı 16-32 hücrelidir ve bu süreçte bölünme hızı yine hızlı bir şekilde devam etmekte olup 6-7 gün içerisinde anne karnındaki embriyonun neredeyse 100 tane hücresi kesin olarak oluşum gösterir. Bu hücreler orta kısmında sıvı dolu olan blastula yapısını oluşturur. Oluşan blastula yapısı anne rahmine tutunmak için endometriyuma ulaşarak rahim iç duvarına tutunur. Oluşan blastula yapısı gastrulasyon süreci ile ektoderm, mezoderm, endoderm yapılarını oluşturacaktır bu yapılardan da zamanla farklı organ ve yapılar meydana gelecektir. Embriyonun organogenez safhasında üç germ tabakasında farklılıkların başladığı görülmektedir; ektoderm sinir sistemi ve deri, mezoderm kas sistemi, iskelet sistemi ve dolaşım sistemi, endoderm yapısından da sindirim ve solunum sistemlerinin oluşumu gözlemlenmektedir. Tüm bu süreçler boyunca annenin ruh sağlığı dengede olmalı ve sağlıklı beslenmesine özen gösterilmelidir. Embriyo annenin sağlıklı beslenmesine bağlı olarak çok hızlı bir gelişim süreci göstermekte olup 1. aydan itibaren kordon bağı ile anneye bağlanır ve beslenmesini bu şekilde devam ettirir. Hamileliğin 8. haftasına kadar yani 2. ayının sonuna denk embriyo olarak nitelendirilen canlı 8. haftanın sonunda fetüs olarak nitelendirilmekte olup artık bir bireydir ve 40. haftaya kadar rahim içinde gelişimini devam ettirir. Tüm bu hamilelik aşamasında birey ebeveynlerinin genetik yapılarını hücrelerinde taşır fakat birebir anne ya da babaya benzemeyebilir çünkü hücre bölünmesi esnasında gerçekleşen mutasyonlar, annenin maruz kaldığı dış faktörler (UV, kimyasal, vs) ve bazı etkenler bireyin genlerine etki eder ve farklılıkların oluşmasına yol açar.

Yazar: Kifayet Beşirik